Rau diếp cá hay còn gọi là rau giấp cá từ lâu đã được biết đến như một loại thảo dược với rất nhiều công dụng tuyệt vời cho sức khỏe. Gần đây rau diếp cá còn được phát hiện với khả năng hỗ trợ điều trị bệnh trĩ do trong lá chứa tinh chất quercentin, và isoquercitrin có trong hoa và quả có tác dụng hỗ trợ làm bền tĩnh mạch, mao mạch, tăng độ đàn hồi cho niêm mạc và thành mạch. Có thể nói rau diếp cá rất phù hợp trong điều trị các loại bệnh trĩ nội, trĩ ngoại ở cấp độ nhẹ và phòng ngừa bệnh trĩ. Qua bài viết của https://nci.org.vn/ cùng tìm hiểu công dụng chữa bệnh trĩ của diếp cá có thực sự hiệu quả hay không?
Contents
BỆNH TRĨ VÀ NGUYÊN NHÂN GÂY TRĨ
Bệnh trĩ là bệnh thuộc vùng hậu môn – trực tràng, gây ra do sự phình to quá mức của các đám tĩnh mạch ở hậu môn. Có 3 loại là: Trĩ nội, trĩ ngoại và trĩ hỗn hợp, trong đó: Trĩ nội do chịu lực nén bên trong nên có chiều hướng xung huyết, chảy máu nhiều và sa búi trĩ khi bệnh đã phát triển nặng; Trĩ ngoại, người bệnh có thể thấy các búi trĩ ngoài nằm hậu môn bằng mắt thường và ít có hiện tượng xung huyết; Còn trĩ hỗn hợp là sự kết hợp giữa trĩ nội và trĩ ngoại nên sẽ có biểu hiện phức tạp hơn.
Bệnh trĩ được chia ra làm 4 cấp độ nặng nhẹ khác nhau:
Cấp độ nhẹ (thường là cấp độ 1 và 2) sẽ có biểu hiện đau rát, tiết dịch và ngứa xung quanh hậu môn. Đôi khi đại tiện ra máu, ở cấp độ này thì búi trĩ còn chưa to nên có thể tự thụt vào.
Cấp độ nặng (thường là cấp độ 3 và 4) búi trĩ (dom) đã phát triển to gây tắc mạch và áp xe vùng hậu môn, có thể gây nhiễm trùng, sung huyết, lở loét rất nguy hiểm và có thể gây nên nhiều biến chứng bệnh lý khác. Búi trĩ thường nằm ngoài hậu môn, đối với bệnh nhân bị trĩ hỗn hợp sẽ gây cảm giác đau đớn khi đi đại tiện.
Nguyên nhân chủ yếu là lối sống sinh hoạt ít vận động, chế độ dinh dưỡng không cân bằng đi kèm với sự chủ quan trong phòng và điều trị bệnh khiến cho bệnh tình ngày một nặng hơn, ảnh hưởng xấu đến chất lượng cuộc sống.
Trong đó rau diếp cá chỉ có khả năng hỗ trợ phòng ngừa và điều trị bệnh trĩ ở cấp độ 1 và 2 còn đối với những bệnh nhân trĩ lâu năm và tiến triển sang giai đoạn nặng thì nên sử dụng các loại thuốc đặc trị hoặc các biện pháp phẫu thuật phù hợp.
Xem thêm: Thuốc chữa bệnh trĩ Trilado có thực sự hiệu quả cho người dùng không?
MỘT VÀI THÔNG TIN VỀ RAU DIẾP CÁ
Cây rau diếp cá thường được người dân goi với một số tên gọi khác tùy vào vùng miền như: cây lá giấp, ngư tinh thảo… Đây là một loại cây thuộc họ Saururaceae và có tên khoa học là Houttuynia Cordata.
Lá cây diếp cá có hình dạng giống hình tim, phần đầu của lá hơi nhọn và mọc cách. Lá cây có mùi tanh như cá nên được gọi là diếp cá. Hoa thường có màu vàng nhạt, không có bao, mọc thành bông và có 4 lá bắc màu trắng. Nhìn tổng thể, lá bắc và cụm hoa giống như một cây đơn độc.
Miền Bắc thường trồng nhiều rau diếp cá trong vườn để ăn sống tuy nhiên do có vị tanh nên nhiều người sẽ thấy rất khó ăn.
TÁC DỤNG CỦA RAU DIẾP CÁ
Cây rau diếp cá có chứa một số tác dụng dược lý như trong rau diếp cá chứa chất quexitrin và một vài chất vô cơ khác có tác dụng rất tốt đối với việc lợi tiểu. Theo nhiều nghiên cứu, nếu một dung dịch chỉ cần có nồng độ quexitrin 1/100.000 cũng sẽ có tác dụng lợi tiểu rất lớn. Ngoài ra, chất isoquexitrin cũng có công dụng lợi tiểu.
Ngoài ra rau diếp cá còn chứa các thành phần hóa học có tính mát và nhiều nước giúp giải độc cơ thể, thanh lọc khí huyết, kháng viêm loét, lưu thông tuần hoàn,…
CÔNG DỤNG CỦA RAU DIẾP CÁ TRONG ĐIỀU TRỊ BỆNH TRĨ
Sử dụng rau diếp cá để điều trị bệnh trĩ rất đơn giản nhưng bệnh nhân cần dùng đúng cách, đều đặn
, kiên trì, đúng giai đoạn thì mới đem lại hiệu quả cao.
Về công dụng của rau diếp cá với bệnh trĩ thì diếp cá vốn là một vị thuốc Đông y từ lâu đời và thường được sử dụng kết hợp với các cây thuốc khác để điều trị mụn nhọt, lở loét, sởi, táo bón, nhuận tràng, viêm phổi có mủ, đau mắt đỏ, viêm ruột, kiết lỵ, bí tiểu, sát trùng, lợi tiểu, …
Như đã nói ở trên, gần đây các nhà khoa học đã phát hiện ra thành phần hoạt chất Quercetin, isoquercitrin và có chứa lượng lớn vitamin C, E, B1, chất xơ trong rau diếp cá giúp làm tăng sức bền, bảo vệ thành mạch, tăng độ đàn hồi mao mạch. Thành phần trong tinh dầu rau diếp cá còn có decanonyl acetaldehyde có tác dụng kháng khuẩn, tiêu diệt các loại trực khuẩn giúp ngăn ngừa nhiễm trùng vùng hậu môn.
Việc sử dụng rau diếp cá trong điều trị bệnh trĩ nhờ vào cơ chế làm giảm thiểu áp lực với búi trĩ giúp búi trĩ co nhỏ lại. Mặc dầu vậy nhưng rau diếp cá chỉ thực sự có tác dụng ở các giai đoạn đầu của bệnh trĩ và người bệnh cần phải kết hợp với chế độ ăn uống sinh hoạt hợp lý thì mới đem lại hiệu quả tích cực.
Xem thêm: Bệnh trĩ cấp độ 3 có cần phẫu thuật không? Cách điều trị bệnh trĩ cấp độ 3
CÁCH TRỊ BỆNH TRĨ NỘI, TRĨ NGOẠI TẠI NHÀ BẰNG RAU DIẾP CÁ
Ăn rau diếp cá trực tiếp hỗ trợ điều trị bệnh trĩ
Có thể thấy phương pháp này vô cùng đơn giản dễ thực hiện và phổ biến nhất đồng thời lại đạt hiệu quả rất cao. Dùng rau diếp cá làm món ăn sống trong bữa ăn hàng ngày. Mỗi ngày chỉ cần ăn từ 20 – 50g rau diếp cá sẽ giúp cung cấp đủ các vitamin, chất xơ cần thiết giúp thanh lọc cơ thể, mát gan, giảm táo bón, bớt gánh nặng cho đại tràng, đại tiện dễ dàng hơn.
Rau diếp cá cũng có thể chế biến thành các món khác nhau giúp cho người bệnh dễ ăn hơn như : salad diếp cá trộn tôm nõn, salad diếp cá với đậu phụ, hoặc ăn với gỏi cuốn thịt bò, gà, vịt,…
Nếu ăn sống thì trước khi ăn cần phải ngâm và rửa rau thật sạch bằng nước muối loãng trong 10 – 15 phút vừa để loại bỏ bụi bẩn vừa loại bỏ vi khuẩn và ký sinh trùng trên lá.
Uống nước rau diếp cá trị bệnh trĩ
Việc uống nước rau diếp cá cũng rất phổ biến và có thể áp dụng thường xuyên hàng ngày.
Trước tiên ta cần lấy 200g rau diếp cá rửa sạch bỏ các cọng già rồi đem ngâm trong nước muối loãng khoảng 20 – 30 phút. Đem cho vào máy xay sinh tố xay nhuyễn sao đó cho vào giấy lọc hay vải lọc lấy phần nước bỏ bã sau đó pha thêm đường và nước lọc cho dễ uống hơn vì rau diếp cá có mùi khá tanh. Ngày có thể dùng 1 – 3 cốc trước mỗi bữa ăn.
Ngoài ra có thể dùng rau diếp cá sắc uống thay cho sinh tố cũng có tác dụng tương tự. Sau khi rửa sạch ta có thể đun lá diếp cá với 500ml nước trong 10 phút.
Đắp rau diếp cá vào hậu môn để chữa bệnh trĩ
Phương pháp này phù hợp với những người có búi trĩ đã bị sa ra ngoài hậu môn. Đắp rau diếp cá vào hậu môn sẽ giúp búi trĩ thu nhỏ lại.
Công đoạn đầu tiên ta vẫn cần rửa sạch và ngâm rau diếp cá trong nước muối loãng 5 – 10 phút. Vớt ra rửa lại bằng nước sạch, có thể cho vào xay nhuyễn hoặc giã nát sau đó lọc lấy phần bã.
Lấy một phần ra bát và đắp vào búi trĩ ở hậu môn, lưu ý trước khi đắp cần vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn. Nên quấn thêm băng gạc vào vùng hậu môn để có thể đảm bảo rau diếp cá tiếp xúc trực tiếp với búi trĩ đồng thời tránh việc miếng đắp rơi ra ngoài làm bẩn những thứ xung quanh. Đắp khoảng 60 phút thì có thể bỏ ra, rửa sạch vùng hậu môn một lần nữa bằng nước ấm.
Nên thực hiện 2 lần một ngày liên tục trong ít nhất 2 tuần sẽ thấy rõ hiệu quả điều trị.
Ngoài ra cũng có thể đắp rau diếp cá vào búi trĩ rồi để qua đêm. Chú ý băng gạc cố định, sáng hôm sau khi gỡ bỏ nên rửa sạch hậu môn kỹ bằng nước muối loãng.
Kết hợp việc đắp với uống nước rau diếp cá vừa tiết kiệm được nguyên liệu vừa giúp điều trị đạt hiệu quả tối đa, đồng thời giúp thanh lọc cơ thể ngăn ngừa bệnh trĩ tái phát.
Xông hơi hậu môn bằng rau diếp cá
Phương pháp này phù hợp hơn với những người bị trĩ ngoại giúp giảm sưng tấy, đau rát, ngứa ngáy ở vùng trĩ. Cách xông hơi với rau diếp cá thường dùng là rau diếp cá với muối hột:
Nguyên liệu chuẩn bị gồm: 1 lạng rau diếp cá; nước; muối hột.
Cách tiến hành: Sau khi rửa sạch rau, đem ngâm với nước muối loãng 10 phút rồi tráng sạch lại với nước. Bỏ rau vào nồi đun sôi với nước trong khoảng 10 phút. Đổ nước sang chậu và bắt đầu ngồi xông. Bạn có thể dùng chăn trùm kín đầu để hơi nước rau diếp cá không bị phân tán ra bên ngoài. Xông đến khi nước nguội hoàn toàn hay khi hết hơi bốc lên. Có thể dùng nước này ngâm rửa hậu môn sau đó
Nên xông tối thiểu 2 – 3 lần một tuần kiên trì trong 2 tháng sẽ thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm đáng kể, không còn sa búi trĩ, búi trĩ thu nhỏ lại.
Dùng nghệ kết hợp với rau diếp cá để xông hơi
Trong nghệ có hoạt chất curcumin giúp chống oxy hóa, kháng viêm tiêu độc, ngăn ngừa nhiễm trùng vì thế kết hợp nghệ với rau diếp cá sẽ giúp đạt hiệu quả điều trị tốt hơn.
Nguyên liệu chuẩn bị bao gồm: 1 lạng rau diếp cá; 1 củ nghệ; vài quả sung; nước lọc và muối hột.
Cách tiến hành: Rửa sạch, dập nát nghệ; bổ đôi quả sung. Đun sôi với khoảng 2 lít nước rồi thêm một chút muối hột, đun như thế trong khoảng 10 phút. Sau đó đổi nước sang một chậu nhỏ, đặt ở vị trí an toàn ngồi xổm xuống chậu và bắt đầu xông.
Bạn nên dùng chăn trùm kín đầu để hơi nước rau diếp cá không bị phân tán ra bên ngoài. Có thể dùng ghế có đục lỗ ở dưới rồi ngồi lên để xông. Khi nào hơi nước không còn bốc lên nữa thì ngừng xông, dùng chính nước đó để lau rửa vùng hậu môn. Lá bã rau diếp có thể dùng tiếp để đắp hậu môn.
Lời khuyên được các bác sĩ và chuyên gia đưa ra là nên xông khi đang đói hoặc sau khi vừa hoạt động thể thao, 2 – 3 lần một tuần kiên trì trong 2 tháng sẽ thấy các triệu chứng bệnh thuyên giảm đáng kể, không còn sa búi trĩ, búi trĩ thu nhỏ lại.
Xem thêm: Cách chữa bệnh trĩ bằng tỏi cực đơn giản, áp dung dễ dàng tại nhà
- Kết hợp bạch cập với rau diếp cá
Với nhiều thành phần dưỡng chất hóa học như tinh dầu, glycogen, bletilla manna chứa mannose và glucose, bạch cập là loại dược liệu quý hiếm giúp điều trị được rất nhiều bệnh và mang lại lợi ích tuyệt vời cho sức khỏe. Những hiệu quả nhất định mà thảo dược quý này mang lại như sau:
- Tác dụng chữa bệnh của bạch cập là giúp rút ngắn thời gian đông máu và làm cho tốc độ lắng máu tăng lên.
- Ngoại vi lượng hồng cầu ngưng kết hình thành máu khối.
- Tác dụng chữa bệnh của bạch cập giúp làm lành lại các mạch máu đang bị tổn thương mà không ảnh hưởng đến mạch máu lớn.
- Sử dụng trong vòng 5 ngày sẽ làm tiêu biến ngay huyết khối.
Hiện này có nhiều những bài thuốc có sử dụng nguồn nguyên liệu là bạch cập nhưng đòi hỏi phải có sự kết hợp thảo dược chính xác và sử dụng đúng liệu lượng mới có khả năng đem lại hiệu quả cao nhât. Một bài thuốc hay được sử dụng đó chính là dùng bạch cập với rau diếp cá để chữa xuất huyết do trĩ.
Nguyên liệu chuẩn bị bao gồm: 2kg rau diếp cá; 1kg bạch cập
Cách tiến hành: Rửa sạch các nguyên liệu rồi sấy khô hoặc phơi khô rồi giã thành bột mịn. Mỗi lần lấy khoảng 4g pha với nước uống, ngày dùng khoảng 2 – 3 lần 30 phút sau bữa ăn.
- Pha trà rau diếp cá hỗ trợ trị bệnh trĩ
trà rau diếp cá hỗ trợ trị bệnh trĩ
Ta cũng có thể dùng rau diếp cá làm trà cũng có tác dụng tương tự như sắc nước uống và còn hạn chế được mùi tanh đối với một số người không quen. Cách làm cũng giống như sắc nước uống tuy nhiên sau khi rửa sạch chúng ta cần phơi khô sau đấy mới đem đun với nước sôi.
Ngày nay một số nơi còn bày bán sản phẩm bột rau diếp cá làm từ lá phơi khô giúp bảo quản được lâu dài tiện cho việc sử dụng và cũng có tác dụng tương tự.
Mỗi ngày nên dùng khoảng 3 thìa cà phê bột lá diếp cá khô pha với nước ấm để uống, ngày 2 – 3 lần, uống liên tục mỗi ngày để đạt hiệu quả tối đa
MỘT SỐ LƯU Ý KHI DÙNG RAU DIẾP CÁ CHỮA BỆNH TRĨ
- Trước khi sử dụng rau diếp cá thì luôn cần rửa sạch lá và ngâm bằng nước muối loãng để loại bỏ hoàn toàn bụi bẩn và vi khuẩn cũng như ký sinh trùng.
- Trước và sau khi đắp hay xông rau diếp cá thì đều cần vệ sinh sạch sẽ vùng hậu môn bằng nước muối ấm. Lau rửa nhẹ nhàng tránh làm tổn thương thêm búi trĩ.
- Phương pháp điều trị bằng rau diếp cá chỉ có tác dụng đối với những bệnh nhân bị trĩ nhẹ ở cấp độ 1 hoặc 2, búi trĩ vẫn còn nhỏ và chưa bị sa ra ngoài nhiều.
- Việc điều trị bằng rau diếp cá là bài thuốc dân gian nên việc kiên trì thực hiện điều trị là vô cùng quan trọng. Đừng sốt ruột hoặc nản lòng khi chưa thấy ngay hiệu quả. Tiếp tục tuân thủ thực hiện trong ít nhất 1 tháng mà không thấy thuyên giảm gì thì các bạn nên chủ động tìm đến bác sĩ hoặc chuyên gia để có các biện pháp khác phù hợp hơn.
- Trong thời gian điều trị cần kết hợp với lối sinh hoạt lành mạnh và ăn uống hợp lý. Nên ăn các loại thực phẩm nhuận tràng, nhiều chất xơ (khoảng 30 gam 1 ngày), tránh thức ăn cay nóng, rượu bia và uống đủ 2 lít nước mỗi ngày. Việc ăn uống thiếu chất xơ sẽ làm cho đại tiện gặp khó khăn và càng có nguy cơ cao bị trĩ. Ăn nhiều thực phẩm nhiều chất xơ như ngũ cốc, gạo lứt, ngô, yến mạch, bánh mì nguyên cám, các loại đậu, rau củ quả các loại,…
- Khi ăn uống không nên xem tivi hay điện thoại vì sẽ gây mất tập trung làm giảm tiết dịch vị và nước bọt từ đó gây khó khăn cho tiêu hóa và hấp thụ thức ăn dẫn đến táo bón.
- Tránh bị căng thẳng kéo dài do khi căng thẳng thì hệ thần kinh sẽ tiết ra hormones ức chế hệ tiêu hóa hoạt động làm giảm hoạt động vùng hậu môn gây khó khăn khi đại tiện.
- Không nên ngồi một chỗ quá lâu, mỗi 45 phút nên đứng dậy đi lại để giảm áp lực lên các búi trĩ. Hạn chế tối đa việc nhịn đi đại tiện vì nếu phân càng ở lâu trong đại tràng, nước sẽ càng bị hấp thu và phân sẽ càng trở nên rắn lại càng gây khó khăn đau đớn mỗi khi đại tiện dẫn đến việc sợ đại tiện từ đó hình thành một vòng xoắn bệnh lý nguy hiểm.
- Khi đi đại tiện không nên rặn quá mạnh hoặc ngồi quá lâu trên bệt gây áp lực lên vùng hậu môn và dễ dẫn đến hình thành búi trĩ sa. Tập thói quen đi đại tiện hàng ngày sẽ giúp cho cơ thể có phản xạ đẩy phân xuống theo một giờ nhất định. Thời gian tốt nhất là ngay sau khi thức dậy, vào khoảng 5 – 7 giờ sáng. Buổi sáng cũng là thời gian thải độc của gan vậy đi vệ sinh lúc này giúp cơ thể bài tiết độc tố ra ngoài.
Điều trị bệnh trĩ sử dụng rau diếp cá là phương pháp chữa bệnh trĩ dân gian được lưu truyền lâu đời. Tuy nhiên đây là mẹo dân gian nên hiệu quả đối với từng người còn tùy vào tình trạng bệnh, từng cơ địa bệnh nhân khác nhau mà có thể áp dụng cách này hoặc sử dụng những thảo dược khác để chữa bệnh.
Phương thức chữa bệnh trĩ bằng rau diếp cá được gợi ý trên đây chỉ mang tính chất tham khảo và không có tác dụng điều trị bệnh hoàn toàn dứt điểm. Người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ và các chuyên gia để tìm thấy giải pháp khắc phục bệnh trĩ nhanh chóng và hiệu quả hơn.
